Szyby bezpieczne są najczęściej pożądanymi szybami jakie chciałby mieć w swoich oknach przeciętny użytkownik. Co jednak sprawia, że szybę stosowaną w oknie możemy zakwalifikować do szyby bezpiecznej? Potocznie określenie szyby bezpiecznej przypisuje się najczęściej szybom warstwowym, składającym się z dwóch tafli szkła o standardowej grubości 3 mm przedzielonych warstwą folii PVB o grubości 0,38 mm. Obecnie taka konstrukcja nosi nazwę VSG 33.1. Nazwa ta wyparła z rynku niegdyś używane klasy O1 i O2.
Normy prawne dla szyb bezpiecznych.
Od 23 kwietnia 2012 roku w Polsce obowiązują normy określające, czy daną szybę możemy zaliczyć do szkła bezpiecznego. są to między innymi:
- PN-EN 356:2000 – Polska Norma: Szkło w budownictwie – Szyby ochronne – Badania i klasyfikacja odporności na atak ręczny.
- PN-EN 12600:2004 – Polska Norma: Szkło w budownictwie – Badania wahadłem – Udarowa metoda badania i klasyfikacja szkła płaskiego.
- PN-EN ISO 12543:2011 – Polska Norma: Szkło w budownictwie. Szkło warstwowe i bezpieczne szkło warstwowe. Część 1: Definicje i opis części składowych. Część 2: Bezpieczne szkło warstwowe. Część 3. Szkło warstwowe.
- PN-EN 12150:2002 – Polska Norma: Szkło w budownictwie – Termicznie hartowane bezpieczne szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe. Część 1. Definicje i opis oraz Część 2. Ocena zgodności wyrobu z normą.
- PN-EN 1627:2011 – Polska Norma: Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty, i żaluzje. Odporność na włamanie – Wymagania i klasyfikacja.
Określenie „szyby bezpieczne” przytaczane jest w wyżej wymienionych przepisach wielokrotnie. Dotyczy nie tylko szkła VSG 33.1, ale również szkła laminowanego, szkła warstwowego o właściwościach ognioodpornych, szkła hartowanego i innych. Wynika z tego wniosek, że określenie szkło bezpieczne może być przypisane do różnych gatunków gotowych zestawów do szklenia stolarki zarówno okiennej, jak i drzwiowej.
Warunki klasyfikacji szkła bezpiecznego.
Jednym z warunków zaklasyfikowania szkła do kategorii szkła bezpiecznego jest między innymi spełnienie warunków zawartych w przytoczonych wyżej Normach PN-EN ISO 12543:2011 i PN-EN 12150:2002 czyli określenie ich właściwości pod wpływem udarowej metody badania wahadłem. Badanie to określa odporność szyby na uderzenie ciałem miękkim o wadze 50 kg z różną energią. Zachowanie się szyby po takim uderzeniu można uszeregować według typów. W zależności od występującego sposobu pękania szyby można podzielić na typ A, typ B i typ C, gdzie typ C jest charakterystyczny dla szkła hartowanego, który po uderzeniu rozpada się na liczne, nieszkodliwe, małe odłamki. Dodatkowym podziałem jest podział na trzy klasy, gdzie klasa 3 jest klasą najsłabszą. Charakterystykę szkła bezpiecznego w pełni opisują stosowane oznaczenia:
- α – oznacza najwyższą wysokość spadania wahadła, przy której tafla szkła nie została rozbita. Może przyjmować wartości 190, 450 i 1200 mm.
- β – oznacza sposób pękania i przyjmuje wartości A, B lub C.
- φ – określa najwyższą wysokość spadania w danej klasie, przy której tafla szkła nie została rozbita, lub została rozbita zgodnie z wymaganiami produktu.
Przykłady oznaczeń szyb bezpiecznych.
Aby dana tafla szkła została zaliczona do grupy „szyby bezpieczne” musi co najmniej spełniać wymagania klasy 3(B). Przykładowo szkło hartowane zaliczone do szkła bezpiecznego będzie opisane jako 3(C)0 lub 1(B)1 czy 1(C)1. Widzimy zatem, że szkłem bezpiecznym może być zarówno zwykła tafla szyby laminowanej, jak i szkło zbrojone, szkło zbrojone polerowane, szkło odprężane z naklejoną folią, szkło wzmocnione termicznie lub chemicznie lub szkło odprężone typu float.
Przykład zastosowania szyby bezpiecznej.